Je kunt nog zoveel goede voeding eten en op de juiste manier bewegen, maar als je voortdurend stress ervaart, en die kans is vrij groot met onze huidige lifestyle, dan kan het grote schade aanrichten aan je stofwisseling, je vertering, je immuunsysteem en je algehele gezondheid.
De rol van het stresshormoon cortisol
Cortisol is een zeer belangrijk hormoon dat gemaakt wordt in onze bijnieren.
Het reageert op alle vormen van stress (zowel fysiek als psychologisch).
Cortisol heeft hele belangrijke functies. Het speelt een rol bij:
- het slaap- en waakritme
- de vertering van voedsel
- het immuunsysteem
- het leveren van energie (voor ‘vecht- of vluchtsituaties’)
- het remmen van ontstekingen (als je oog in oog staat met een leeuw, dan heb je geen tijd om te bloeden, maar moet je vechten of vluchten)
Ok, in onze moderne tijd staan we niet meer oog in oog met een leeuw, maar we moeten nog steeds het hoofd bieden aan stressvolle situaties waarin cortisol uiteraard op dezelfde manier werkt.
De gevolgen van te veel en langdurige stress
Door een te hoog stressniveau kan de cortisolspiegel uit balans raken. Als de cortisolspiegel te vaak verhoogd is, kan de bloedsuiker verstoord raken en kan er veroudering optreden door afbraak van eiwitten in de spieren, de huid, de botten, de haren en andere lichaamsstructuren. Daarnaast kan het immuunsysteem zijn werk niet optimaal doen, omdat het te vaak afgeremd wordt in haar werking.
Door chronisch verhoogde stress kunnen onze organen die het hormoon cortisol aanmaken soms niet optimaal meer functioneren. De aanmaak van cortisol kan dan niet goed meer anticiperen op alle vormen van stress. Ook raakt het dag- en nachtritme in de aanmaak van cortisol verstoord, waardoor er in de ochtend niet voldoende cortisol aangemaakt wordt (te moe zijn om op te staan) en in de avonduren juist net teveel (niet in slaap vallen of niet door kunnen slapen). Ook ontstekingen (en daarmee het immuunsysteem) worden onvoldoende geremd waardoor ontstekingsziektes en sommige auto-immuunziektes zich vaak pas openbaren na hevige en chronische stress. Jarenlange, chronische stress kan uiteindelijk “burnout” als eindstation hebben. De weg terug is een zwaar en langdurig proces.
Hoeveel veerkracht heb jij? De manier waarop jij je aanpast aan een stresssituatie, hangt af van jouw algemene evenwicht. Iedereen heeft zijn eigen belastbaarheid. De één schiet bijvoorbeeld al in de stress als het huis een puinhoop is en er ook nog boodschappen gedaan moeten worden, terwijl de ander het juist heel lekker vindt om onder grote (werk)druk te presteren.
BELANGRIJK IS DAT JE VOLDOENDE VEERKRACHT HEBT
Top 10 stressklachten
Als je veranderingen op onderstaande punten ervaart, kan dat een teken zijn dat je teveel stress ervaart; dit zijn namelijk de top 10 stressklachten:
- Hoge ademhaling (is vermoeiend)
- Minder zin in seks
- Buikvet
- Concentratieproblemen
- Hartkloppingen
- Spijsverteringsklachten
- Slecht slapen
- Neerslachtigheid, prikkelbaarheid
- Slechte huid en haar
- Hormonale problemen
Negatieve invloed van stress
Stress kan lichamelijk en emotioneel op de volgende manieren een negatieve invloed hebben:
Gewicht verliezen, gewicht aankomen – depressie, angst – een verdrietig gevoel of een gevoel van overdonderd zijn – een onstabiel humeur – verteringsproblemen – veel te veel eten of niet kunnen eten – ontstekingen, inclusief gewrichtspijn en artritis – zwak immuunsysteem – voedselallergieën of omgevingsgevoeligheden (denk aan hooikoorts).
Hoe ga je stress ’te lijf’
Hoe jij omgaat met stress speelt een belangrijke rol bij jouw gezondheid.
Het managen van stress is niet een éénmalige actie. Het is een voortdurend proces waarin je leert om je stressniveau zo laag mogelijk te houden. Het is een proces waarin je het vermogen om goed om te gaan met de uitdagingen die komen kijken bij stress verder ontwikkelt. De eerste stap is om te bepalen wat de oorzaak is van jouw stress. Daarna is het tijd om te werken aan manieren om met stress om te gaan.
Probeer niet om het allemaal alleen te doen. Vraag hulp van vrienden en familie. Vind manieren om activiteiten die stress tegengaan te integreren in je dagelijkse, wekelijkse en jaarlijkse schema, zodat jij voorbereid bent als de stress onvermijdelijk toeslaat. Haal je voordeel uit dagelijkse activiteiten die stress verminderen, zoals meditatie, yoga en regelmatige lichaamsbeweging.
Heb je hulp nodig?
Ik ga samen met jou aan de slag om je stress precies in kaart te brengen. Je krijgt tips en adviezen om stress in je dagelijkse leven te minimaliseren en je gaat de juiste stappen zetten die ervoor zorgen dat je ook op de lange termijn stress de baas blijft!
Mooi artikel, heel helder!