Burn out en werkstress is beroepsziekte nummer één in Nederland; 14% van de werknemers meldt jaarlijks burn out klachten.
Een burn out is het eindstadium van langdurige roofbouw op lichaam en geest. Het is een psychologische term voor het gevoel opgebrand te zijn, geen energie of motivatie meer te kunnen opbrengen voor de dagelijkse bezigheden. Een bepaalde spanning hoort bij het leven. Het maakt mensen die in bepaalde situaties terechtkomen alert en stelt hen in staat adequaat te reageren. Maar een teveel aan stress, zonder rustmomenten, veroorzaakt overbelasting en uitputting. De energievoorraad is dan op.
In oktober 2012 viel ik zelf uit met een ernstige burn out als gevolg van jarenlange, chronische (werk)stress, jaar in jaar uit slecht slapen en het continue overschrijden van mijn eigen grenzen. Dat ik als hooggevoelig persoon in een prestatiegerichte maatschappij volledig aan het overleven was in mijn hoofd en disconnected was met mijn lichaam, heeft daar veel mee te maken gehad.
Daarnaast liep ik in 2009, het jaar dat ik een dubbele baan draaide, een parasiet op in mijn lever als gevolg van een sterk verminderde weerstand door stress. De lever is het belangrijkste orgaan voor energieherstel en verwerkt de vanuit de darm opgenomen voedingsstoffen. Geen wonder dus, dat mijn energie achteruit holde en mijn spijsvertering overhoop lag!
Stress trekt sowieso een enorme wissel op de spijsvertering (door de zgn. “fight-flight” reactie), het immuunsysteem (idem) en de gemoedstoestand, omdat cortisol (het “stresshormoon”) het “gelukshormoon” serotonine tegenwerkt. Dit zijn slechts enkele gevolgen van stress, maar langdurige stress richt echter nog veel meer schade aan. Zo bouw je onherroepelijk voedingstekorten op, door enerzijds een verminderde werking van de spijsvertering, maar ook door grootverbruik van o.a. magnesium, vitamine C en B6. Vitamine C versterkt en activeert het immuunsysteem, verbetert stressbestendigheid en is een sterke antioxidant die in en buiten de cellen bescherming biedt tegen o.a. kanker. Magnesium zorgt voor overdracht van zenuwimpulsen, werkt spierontspannend, helpt bij de opname van andere mineralen en vitaminen en reguleert een gezonde bloeddruk. Vitamine B6 verbetert de energiehuishouding, werkt preventief bij hart- en vaatziekten, ontgift de lever, ondersteunt de opname van vitamine B12, magnesium en ijzer en is cofactor bij de vertering van eiwitten en koolhydraten.
De eerder genoemde neurotransmitter serotonine is verantwoordelijk voor vitaliteit, een goed dag-nachtritme, een gevoel van kalmte en voldoening en werkt antidepressief. Juist bij burn out zijn al deze factoren meestal flink ontregeld. Het aminozuur tryptofaan is de bouwsteen van serotonine en heeft voor de omzetting o.a. de vitaminen B6 en C en het mineraal magnesium nodig. Bij het ontbreken van deze cofactoren (bij chronische stress dus) is het onmogelijk de neurotransmitter serotonine te maken. Hier toon ik bewust het grote belang van gezonde voeding en het reduceren van stress! Serotonine is de voorloper van melatonine, wat nodig is om in slaap te kunnen komen en wat zorgt voor een goede nachtrust. Serotonine wordt ’s nachts omgezet in melatonine. Wat weinig mensen weten, is dat melatonine een sterke antioxidant is en daarmee een rol speelt tegen vrije radicalen. Ook activeert melatonine het immuunsysteem en remt het hierdoor kanker. Een gezond slaappatroon is dus van levensbelang.
Slapeloosheid en gejaagdheid zijn duidelijke signalen bij burn out. Ook bij mij: ontspannen was een soort agendapunt geworden en ontspannen lukte op een gegeven moment helemaal niet meer. De torenhoge prijs die ik daarvoor moest betalen, uitte zich in zowel fysieke àls mentale uitputting: ik was volledig opgebrand en mijn bijnieren (waar de reserve-energie ligt opgeslagen) waren uitgeput. Ik had nergens meer energie voor en zelfs de meest simpele, dagelijkse taken vergden teveel van me. Opstaan en douchen, van de bank naar de keuken lopen, een wasje ophangen; het waren “events” op zichzelf.
Mijn levensenergie was weg, mijn “vuurtjes” stonden op waakvlammetjes en mijn lichaam was slechts een hoopje cellen. Ik voelde me zoals op deze foto; een lege telefoon met een enkel rood streepje: meer “uit” dan “aan”, niet-functionerend, niet bereikbaar en totaal ziek van vermoeidheid. Niet één dag, niet een week, niet een maand, maar jaren achtereen. Daarbij brak mijn lichaam sneller energie af dan dat het opbouwde, ofwel één stapje vooruit en twee stapjes terug. Naast extreme uitputting kon ik geen prikkels verdragen van TV, pc, gesprekken en geluiden. Ik kon geen informatie opnemen, want input omzetten kost ook energie. Activiteiten ’s avonds, zoals met vrienden afspreken of autorijden of de minste aanleiding tot spanning, zorgden ervoor dat ik de hele nacht met een verhoogde hartslag wakker lag. Mijn lichaam was zo ontregeld, dat de adrenaline pas uren later weer zakte en ik dus in “actie”stand bleef staan. Extreme vermoeidheid en daarnaast niet kunnen slapen, is een compleet drama. Daarnaast was mijn zelfredzaamheid, zelfvertrouwen en draagvlak om stress op te vangen, totaal verdwenen. Ik voelde me compleet afgestompt, leeg, eenzaam en was geconfronteerd met een herstelperiode van ruim 3 jaar.
Inmiddels heb ik mijn leven weer volledig op de rails en voel ik mij bijzonder gelukkig, gezond, dankbaar, uitgerust en vooral verrijkt met duizend en één inzichten; de mooie levenslessen die ik hieruit geleerd heb, hebben mij tot een veel rijker persoon gemaakt. Ik sta heel dicht bij mezelf en durf ook volledig mezelf te zijn, mijn gevoel te volgen en op mijn gevoel te vertrouwen. Ik ben mentaal en fysiek in balans, ik heb over het algemeen veel energie en zit heel goed in mijn vel. Via een lange weg, op eigen kracht, met steun van een liefdevolle omgeving, het aanpassen van mijn voeding en leefstijl en vooral vertrouwen blijven houden, heb ik mijn leven terug.
Burn out is een sluipmoordenaar, die door velen niet als zodanig wordt (h)erkend.
Vanwege mijn eigen ervaring, mijn eigen zoektocht naar het hervinden van levensenergie en mijn kennis over (de helende kracht van) voeding, help ik mensen met burn out. Ik deel hoe ik met deze ziekte om ben gegaan, hoe ik het omarmd heb en hoe ik eruit gekomen ben – als de beste versie van mijzelf. Mijn eigen verhaal opent de ogen van bedrijven en maakt hen alert op vitale en gezonde medewerkers. Met mijn benadering wil ik mensen die tegen een burn out aanzitten, wakker schudden dat het NU tijd is om aan de bel te trekken. Ik wil hiermee burn out uit de taboe sfeer halen, want het treft juist mensen die hard werken en hart voor de zaak hebben, perfectionistisch zijn, een hoog verantwoordelijkheidsgevoel hebben en moeilijk “nee” kunnen zeggen.
Met deze preventieve aanpak kunnen mensen op tijd hun gezondheid omarmen en verantwoordelijkheid nemen voor hun lichaam – een goede gezondheid en een hoog energieniveau vormen de basis voor een gelukkig, gezond en succesvol leven.
Wees je bewust dat je de sleutel naar een goede gezondheid in je eigen hand draagt!